Παθήσεις των νεφρών

Οι παθήσεις των νεφρών πλήττουν μια σημαντική μερίδα ανθρώπων χωρίς οι τελευταίοι να το αντιλαμβάνονται, καθώς μπορεί να μην δώσουν σημασία στα πρώτα συμπτώματα. Ωστόσο, είναι σημαντικό η επίσκεψη στον ιατρό να γίνεται άμεσα, με τον πρώτο εντοπισμό συμπτωμάτων, διότι μια χρόνια πάθηση των νεφρών δύναται να οδηγήσει σε μη αναστρέψιμες βλάβες, ακόμη και σε νεφρική ανεπάρκεια.

Λιθίαση Ουροποιητικού Συστήματος

Η πιο κοινή και επώδυνη πάθηση του ουροποιητικού συστήματος είναι η λιθίαση (ή αλλιώς πέτρες), καθώς πλήττει το 10% του πληθυσμού με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται με το πέρασμα των χρόνων.

Στην πράξη, η λιθίαση του ουροποιητικού μπορεί να εντοπίζεται σε ολόκληρο το ουροποιητικό σύστημα, αν και συχνότερα εμφανίζεται στον νεφρό ή στον ουρητήρα και σπανιότερα στην ουροδόχο κύστη και στην ουρήθρα.

Τα συμπτώματα

Είθισται τα συμπτώματα που προκαλεί η πέτρα να εξαρτώνται από τη θέση της. Υπάρχει μάλιστα η περίπτωση να μην εμφανίζεται κανένα σύμπτωμα εφόσον δεν εμποδίζει τη ροή των ούρων, παρά μόνο ενδεχομένως μια αίσθηση βάρους ή ασαφούς ενόχλησης.

Εφόσον όμως δίνει συμπτώματα, τότε η μακροσκοπική ή μικροσκοπική αιματουρία είναι ένα από αυτά. Στην περίπτωση που η πέτρα φράσσει τη ροή των ούρων, τότε τα τελευταία συσσωρεύονται πίσω από την πέτρα εντός του ουροποιητικού συστήματος.

Με την πάροδο του χρόνου αυτό το κομμάτι διογκώνεται προκαλώντας έναν ιδιαίτερα δυνατό πόνο, τον γνωστό κολικό, ο οποίος εντοπίζεται πίσω χαμηλά στα πλευρά του ασθενούς και ενδέχεται να αντανακλάται και στην περιοχή της κοιλιάς.

Μαζί με τα παραπάνω συμπτώματα η λιθίαση μπορεί να εκδηλωθεί με επιτακτικότητα για ούρηση ή συχνουρία, ναυτία, ενώ μπορεί να εμφανίσει υψηλό πυρετό, εάν υφίστανται μικρόβια, ή ακόμη και σηψαιμία.

Πώς διαγιγνώσκεται η Λιθίαση

Τα κύρια μέσα για να διαγνωστεί η λιθίαση είναι οι απεικονιστικές εξετάσεις, όπως το υπερηχογράφημα, η ακτινογραφία ΝΟΚ. Ενδέχεται όμως να απαιτηθούν επιπλέον εξετάσεις. Η αξονική πυελογραφία μπορεί να δώσει στον ουρολόγο ένα σύνολο πληροφοριών τόσο για την ανατομία του ουροποιητικού όσο και για τη θέση και το μέγεθος της πέτρας. Αυτά τα δεδομένα θα καθορίσουν και το είδος της θεραπείας που θα επιλεγεί.

Στην περίπτωση που η λιθίαση υποτροπιάσει, τότε ενδείκνυται η υποβολή του ασθενούς σε μεταβολικό έλεγχο, προκειμένου να αποσαφηνιστεί η αιτία η οποία οδηγεί στη συνεχή παραγωγή λίθων. Ωστόσο, εάν πρόκειται για ένα ή για πολύ αραιά περιστατικά λιθίασης, τότε ο μεταβολικός έλεγχος δεν προτείνεται, διότι είθισται να εμφανίζεται αρνητικός.

Θεραπεία

Η θεραπεία της λιθίασης του ουροποιητικού μπορεί να είναι συντηρητική ή επεμβατική. Σε περιπτώσεις μικρών λίθων συχνά δεν απαιτείται θεραπεία. Οι λίθοι αυτοί αποβάλλονται αυτόματα χωρίς άλλη παρέμβαση, μπορεί όμως μέχρι να αποβληθούν να προκαλούν συμπτώματα ή και πόνο.

Καρκίνος νεφρών

Ένας από τους 10 πιο κοινούς καρκίνους που αφορούν τον ενήλικο πληθυσμό, και αντιστοιχεί μάλιστα στο 2% όλων των νέων περιστατικών καρκίνου, είναι ο καρκίνος των νεφρών.

Πρόκειται για την τρίτη πιο συχνή κακοήθεια στο ουροποιητικό σύστημα, εμφανίζεται, κυρίως, σε ανθρώπους ηλικίας 50-70 ετών, ενώ δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των επιθετικών καρκίνων.

Η αρρύθμιστη αρτηριακή πίεση, η παχυσαρκία, το κάπνισμα, η ανεξέλεγκτη κατανάλωση ζωικού λίπους και η υποβολή νεφροπαθών σε αιμοκάθαρση είναι μερικοί από τους μείζονες παράγοντες για την εμφάνισή του.

Τα συμπτώματα

Το αίμα στα ούρα, είτε με ζωηρό είτε με σκούρο χρώμα, είναι το κύριο σύμπτωμα του καρκίνου των νεφρών και τότε ο ασθενής οφείλει να απευθυνθεί τάχιστα στον ουρολόγο.

Ένα έτερο σύμπτωμα είναι ο πόνος στα πλευρά ή στην πλάτη, γεγονός που υποδεικνύει ότι πρόκειται για προχωρημένη κακοήθεια. Ακόμα, σύμπτωμα μπορεί να είναι και η ψηλάφηση μάζας στην κοιλιά.

Επίσης, συμπτώματα μπορεί να αποτελούν η αδικαιολόγητη απώλεια βάρους, δεδομένου ότι τα νεφρά διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στον μεταβολισμό, και μια αίσθηση διαρκούς κόπωσης και αδυναμίας.

Παράλληλα, ο καρκίνος των νεφρών ενδέχεται να επηρεάσει και τους αιματολογικούς δείκτες .

Πώς διαγιγνώσκεται ο καρκίνος των νεφρών

Προβαίνοντας αρχικά σε γενική εξέταση ούρων και αίματος και στη συνέχεια σε απεικονιστικές εξετάσεις, και συγκεκριμένα αξονική τομογραφία κοιλίας και οπισθοκεντρικού χώρου, ο ουρολόγος έχει τη δυνατότητα να προχωρήσει με ευκρίνεια στη διάγνωση του καρκίνου των νεφρών, ώστε στη συνέχεια να ορίσει το είδος της θεραπείας, το μέγεθος της βλάβης και να σταδιοποιήσει τη νόσο.

Θεραπεία

Η χειρουργική επέμβαση είναι η θεραπεία του καρκίνου των νεφρών και συγκεκριμένα η νεφρεκτομή. Στο πλαίσιο αυτής, αφαιρείται ο όγκος και ένα τμήμα του νεφρού ή και ολόκληρος.

Λοιμώξεις Νεφρών

Οι λοιμώξεις των νεφρών προκαλούνται συνήθως από κυστίτιδα και αποτελούν μία οδυνηρή και δυσάρεστη νόσο. Στους περισσότερους ασθενείς η κυστίτιδα δεν θα εξελιχθεί σε λοίμωξη των νεφρών, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις τα βακτήρια μπορεί να «ταξιδέψουν» από την ουροδόχο κύστη μέχρι τον έναν ή και τους δύο νεφρούς.

Εάν ο ασθενής λάβει εξαρχής αντιβιοτική αγωγή, τότε η λοίμωξη των νεφρών δεν θα προκαλέσει σοβαρές ζημιές. Στην αντίθετη περίπτωση, μπορεί να προκληθούν ακόμη και μόνιμες νεφρικές βλάβες.

Τα συμπτώματα

Τα συμπτώματα μιας λοίμωξης των νεφρών συνήθως εμφανίζονται μέσα σε μερικές ώρες. Πυρετός, ναυτία, ρίγη και πόνος στην πλάτη ή στα πλευρά είναι μερικά από αυτά.

Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να εκδηλώσει συμπτώματα μιας τυπικής ουρολοίμωξης, όπως η κυστίτιδα και πιο συγκεκριμένα τα εξής:

•        Συχνουρία ή επιτακτική ούρηση

•        Πόνο ή καύσο κατά την ούρηση

•        Ούρα με έντονη μυρωδιά ή θολά

•        Αιματουρία

Άμα τη εμφανίσει των παραπάνω συμπτωμάτων ή αν ο ασθενής εκδηλώσει πυρετό ή επίμονο πόνο στην κοιλιά, στα γεννητικά όργανα, ή χαμηλά στη μέση, πρέπει να απευθυνθεί άμεσα στον ιατρό του.

Πώς διαγιγνώσκεται η λοίμωξη των νεφρών

Αρχικά ο ιατρός θα συλλέξει το πρόσφατο ιστορικό, τυχόν προδιαθεσικούς παράγοντες και τα συμπτώματα του ασθενούς.

Έπεται μία σειρά κλινικών εξετάσεων, όπως η πρωκτική εξέταση στους άνδρες για να ελεγχθεί εάν ο προστάτης είναι διογκωμένος και φράσσει το λαιμό της ουροδόχου κύστης. Μία άλλη εξέταση είναι η ανάλυση ούρων, για τον έλεγχο λευκών αιμοσφαιρίων και βακτηρίων και μία τρίτη εξέταση είναι η καλλιέργεια ούρων για να εντοπιστεί το είδος των βακτηρίων. Επίσης, συνιστάται και αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή υπερηχογράφημα για να αποδοθεί καλύτερη εικόνα στον ουρολόγο.

Θεραπεία

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η λοίμωξη των νεφρών θεραπεύεται με το κατάλληλο αντιβιοτικό, συνοδεία παυσίπονων. Η θεραπεία διαρκεί, περίπου, 2 εβδομάδες, αλλά για τους ηλικιωμένους ή τους πάσχοντες από υποκείμενα νοσήματα μπορεί να απαιτηθεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα